Pamiętam moje pierwsze zderzenie z FAP (po polsku funkcjonalną analizą zachowania). Na zajęciach. Forma ćwiczeniowa, prowadzący proponuje symulację. Nie znosząc ciszy i odwracanego wzroku, zgłaszam się na ochotniczkę. Siadam naprzeciw wykładowcy, który w roli terapeuty pyta mnie, z czym przychodzę, jakiej myśli chciałabym się przyjrzeć. Nie wiem, co mnie wtedy tknęło, ale powiedziałam wtedy, że często mam takie myśli, że jestem niekompetentna. I nagle jakby taki wielki, upychany przez lata po kątach ciężar spadł mi na łeb. Patrzymy sobie w oczy, a on mówi, że to rozumie, że to trudne, że czasem też tak ma. Zero krytyki. Zero pytań o certyfikaty, dyplomy. Zero rad i porad, które ulżą mojemu poczuciu. Empatia, zrozumienie, obecność. Nie wiem kiedy po policzkach zaczęły mi kapać łzy wielkie jak grochy. Nie czułam wstydu. Czułam, że mogę sobie nad tym poczuciem zapłakać. Ze mną płakali niektórzy obserwatorzy. Nazywam to co czuję, a przecież nikt z nas nie chce myśleć o sobie, a co dopiero CZUĆ się niekompetentnym! 

To nie magia. To behawioryzm. To wzmacnianie zachowań obecnością, empatią. To tylko i AŻ tyle. 

O tej technice pracy, umiejętnościach terapeuty i zastosowaniu funkcjonalnej anaizy zachowania rozmawiam z moją dzisiejszą rozmówczynią, dr Joanną Dudek. Powodem rozmowy jest wydana w Polsce nakładem @wydawnictwogwp, patrona dzisiejszego odcinka, książka “Psychoterapia oparta na analizie funkcjonalnej”, którą serdecznie polecam wszystkim specjalistom i specjalistkom, a także adeptom i adeptkom psychoterapii wszelkich modalności. 

Gościni podcastu:

Joanna Dudek – dr nauk społecznych, psycholożka, psychoterapeutka, adiunktka na Uniwersytecie SWPS. Certyfikowana specjalistka Dialogu Motywującego, psychoterapeutka poznawczo-behawioralna (certyfikat PTTPB), terapeutka ACT, certyfikowana trenerka psychoterapii opartej na analizie funkcjonalnej (FAP-Functional Analytic Psychotherapy). W ramach studiów doktoranckich odbywała staż wyjazdowy w Seattle, na University of Washington, współpracując z Robertem Kohlenbergiem, Mavis Tsai i Jonathanem Kanterem. Członkini Polskiego Towarzystwa Psychologii Behawioralnej, Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczo Behawioralnej, Polskiego Stowarzyszenia Dialogu Motywującego, Motivational Interviewing Network of Trainers oraz Association for Contextual Behavioral Science oraz FAP Certification Committee.

Literatura cytowana w odcinku:

• Holman, G., Kanter, J., Tsai, M. i Kohlenberg R. (2023). Psychoterapia oparta na analizie funkcjonalnej. Sopot. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

• Holt-Lunstad J, Smith TB, Layton JB (2010) Social Relationships and Mortality Risk: A Meta-analytic Review. PLoS Med 7(7): e1000316. doi:10.1371/journal.pmed.1000316
• Holt-Lunstad, J., Smith, T. B., Baker, M., Harris, T., & Stephenson, D. (2015). Loneliness and Social Isolation as Risk Factors for Mortality A Meta-Analytic Review. Perspectives on Psychological Science, 10(2), 227–237
• Kiecolt-Glaser, J. K., Loving, T. J., Stowell, J. R., Malarkey, W. B., Lemeshow, S., Dickinson, S. L., & Glaser, R. (2005). Hostile marital interactions, proinflammatory cytokine production, and wound healing. Archives of general psychiatry, 62(12), 1377-1384.